اخبار ترور و نزاع اسرائیلی – فلسطینی (25 مارس تا اول آوریل 2014، پنجم تا دوازدهم فروردین 1393)

آتشباری نیروی دریایی اسرائیل به سوی قایق های «مشکوک» فلسطینی

• قایق های تندروی نیروی دریایی ارتش اسرائیل در شامگاه بیست و ششم مارس 2014 متوجه دو قایق مشکوک فلسطینی شدند که به ظن آنها، در حال انتقال مواد قاچاقی از شبه جزیره سینا در شمال شرق مصر به سوی غزه بودند. زمانی که این دو قایق فلسطینی به غزه بازگشتند، نیروی دریایی اسرائیل آنها را مورد آتشباری قرار داد و به آتش کشید. بنظر می رسد که صدای انفجارهایی که ناشی از انهدام برخی مواد تخریبی درون قایق ها بود، به گوش رسیده است. از آتشباری متقابل از ساحل غزه به سوی قایق های نیروی دریایی اسرائیل نیز خبر داده شد. این رخدادها آسیب جانی درمیان نظامیان اسرائیلی در پی نداشت (سخنگوی ارتش اسرائیل، بیست و ششم مارس 2014). اما منابع رسانه ای فلسطینی گفتند که در این رخداد چهار ماهیگیر فلسطینی به طور سطحی تا متوسط بر اثر آتشباری اسرائیل در ساحل منطقه الرفح زخمی شده اند (خبرگزاری «صفا» و وبسایت «پال تودی»، بیست و ششم مارس 2014).

حملات راکتی

•     این هفته نیز هیچ حمله راکتی از غزه به سوی اسرائیل شلیک نشد.

حقیقت پشت پرده دو مورد آتشباری فلسطینی ها در کرانه باختری برملاء شد

• در عملیات مشترکی که از سوی نهادهای مختلف امنیتی اسرائیل انجام شد، پشت پرده دو مورد از آتشباری های اخیر در کرانه باختری برملاء گردید و در این راستا، دستگیری هایی در میان فلسطینی های مشکوک به دخالت در این رخدادها صورت گرفت (شباک، تشکیلات امنیت داخلی اسرائیل، مارس 2014). جزییاتی در این باره:

• در طول ماه ژانویه 2014چند فلسطینی مظنون به آتشباری در نابلس دستگیر شدند کهبه سوی اتومبیلهای اسرائیلیِ در حال حرکت در نزدیکی آبادی یهودی نشین «کادومیم» در منطقه شومرون تیراندازی کرده بودند. بازجویی این افراد نشان داد که آنها برای آمادگی خود از قبل اطلاعات لازم را گردآوری کرده و تمرین هایی نیز انجام داده بودند. آنها گفتند دو مورد دیگر تیراندازی نیز انجام داده بودند که «ناکام» مانده بود. از این مظنونین یک قبضه تفنگ نیز بدست آمد. برخی از آنها توسط تشکیلات امنیتی فلسطینی دستگیر شده بودند.  
• در طول ماه فوریه 2014چند فلسطینی در منطقه «بیرزیت» در شمال رام الله دستگیر شدند که فعالان «جبهه خلقی آزادی فلسطین» بودند و در کنار پرتاب ترقه های شوک آور، به آتشباری نیز به سوی مقر ارتش اسرائیل در این محل دست زده بودند. آنها یک اسلحه دست ساز را که با آن آتش کرده بودند، به نیروهای امنیتی اسرائیل تحویل دادند. یکی از اعضای این گروه که به عنوان «دیده بان» عمل کرده بود، در جریان تلاش نیروهای اسرائیلی برای دستگیری، کشته شد.

ادامه اقدامات خشونت بار در کرانه باختری

• اقداماتی که فلسطینی ها آن را «نافرمانی مدنی» (یا «مقاومت مردمی») می نامند، در کرانه باختری رود اردن، ادامه یافته است. این هفته نیز به سوی  نیروهای نظامی و غیر نظامی اسرائیلی سنگ پرانی شد و نیز در جاده های مرکزی کرانه باختری، شماری دیگر کوکتل مولوتوف پرتاب گردید. تظاهرات روزهای جمعه فلسطینی ها نیز در شهرک هایی که هر روز آدینه در آن گرد می آیند، ادامه یافت. این شهرک ها: «بلعین»، «نعلین»، «نبی صالح»، «قدوم»، «بیت امر» هستند و همچنین تظاهرات هفتگی روزهای جمعه در شهر بیت اللحم و سایر نقاط کرانه باختری برگزار شد. این هفته، سی و هشتمین سالروز آیین های «روز زمین» نیز در کرانه باختری برگزار شد (جزییاتی را در این زمینه در ادامه این گزارش مطالعه می کنید). 

راست: درگیری های فلسطینی ها با سربازان اسرائیلی در «کفر بورین» (در حومه نابلس). چپ: فلسطینی ها به سوی سربازان اسرائیلی در «کفر قدوم» سنگ پرانی می کنند (خبرگزاری «وفا»، 28 مارس 2014).

گذرگاه الرفح

•   گذرگاه الرفح پس از مدت ها که از سوی حاکمیت مصر بسته بود، روز بیست و نهم مارس 2014، تنها برای سه روز باز شد تا صدها فلسطینی منتظر برای ورود به مصر، از این گذرگاه عبور کنند. در این سه روز نیز گذرگاه تنها در ساعاتی محدود از روز گشوده بود. در همین حال، وزارت کشور حماس تایید کرد که گشایش گذرگاه، موقتی بوده و قرار نیست که کار گذرگاه به حالت عادی پیشین بازگردد (بیانیه وزارت کشور در دولت حماس، بیست و نهم مارس 2014). در سه روز یادشده کامیون های حامل مواد و مصالح ساختمانی نیز از مصر وارد غزه شد. ماهر ابوصبحه مدیر گذرگاههای غزه در دولت حماس گفت که فلسطینی ها تماس های تازه ای را با حکومت مصر با هدف امکان دادن به کار عادی گذرگاه الرفح به عمل آورده اند. به گفته وی، در چارچوب برنامه جدیدی که تنظیم می شود، باید از ایجاد تاخیر در عبور و مرور فلسطینی ها از این گذرگاه جلوگیری شود (خبرگزاری «صفا»، بیست و نهم مارس 2014).
•   وزارت امور خارجه مصر در پاسخ به فراخوانی «اونرا» نهاد ویژه کمک رسانی سازمان ملل متحد به فلسطینی ها، که مصر را به کمک به مردم غزه و گشایش گذرگاه الرفح فرا خوانده بود، بیانیه ای صادر کرد و در آن یادآور شد که از منظر قانونی، هنوز اسرائیل «قوای اشغالگر» غزه محسوب می شود، چرا که از دریا و هوا و زمین کنترل غزه را در دست خود دارد. بیانیه وزارت خارجه مصر تاکید می کند که این کشور «بیشترین تلاش خود را برای کاهش آلام مردم نوار غزه به عمل می آورد اما نظر به وضعیت امنیتی خاص حاکم بر شبه جزیره سینای، نیروهای امنیتی مصر موظف هستند که برای کنترل و مهار تروریسم اقدام کنند» («فلسطین الآن»، بیست و هفتم مارس 2014).

ادامه تنش در مناسبات حماس با حکومت مصر

•   تنش در مناسبات حماس با حکومت مصر کماکان ادامه دارد. در طول این هفته، نیروهای امنیتی مصر به تخریب تونل هایی که از غزه به خاک مصر کشیده شده است، ادامه دادند و براساس گزارش ها، بیست دهانه تونل ها را در منطقه مرزی الرفح منهدم کردند. تا کنون نیروهای امنیتی مصر 1454 دهانه تونل را در مرز مصر و غزه منهدم کرده اند («پال پرس»، بیست و هفتم مارس 2014).  
•   بر اساس شماری از گزارش ها، نیروهای امنیتی مصر سه نفر از فعالان حماس را که به گفته مقامات دولت مصر، در برنامه ریزی برای سوء قصد به جان ژنرال عبدالفتاح السیسی دست داشته اند، بازداشت کرده اند. السیسی که تا هفته گذشته وزیر دفاع مصر و رییس ستاد کل ارتش این کشور بود، با کناره گیری از ارتش، خود را آماده نامزدی انتخابات ریاست جمهوری کرده است. سامی ابوزهری، سخنگوی حماس در غزه، اتهام وارده به حماس برای سوء قصد به جان ژنرال السیسی را رد کرد و گفت «این اتهامات برای لکه دار کردن وجهه حماس مطرح شده است» («پال پرس»، سی ام مارس 2014).

بروز بحران در مذاکرات سیاسی اسرائیلی و فلسطینی

•   مذاکرات سیاسی اسرائیلی – فلسطینی با بحرانی جدی روبرو شده است.درحالی که دوره نُه ماهه ی از پیش تعیین شده برای گفت و گوهای سیاسی دو طرف، روز بیست و نهم آوریل، نهم اردیبهشت، به پایان می رسد، اختلاف نظرها بر سر مسایل ماهوی مطرح شده در گفت و گوها همچنان به قوت خود باقی است. فلسطینی ها گفته اند که برای دادن پاسخ مثبت به درخواست اسرائیل و آمریکا برای تمدید دوره گفت و گوها، اسرائیل باید ساخت و ساز در کرانه باختری و شرق اورشلیم را متوقف کند و زندانیان امنیتی فلسطینی بیشتری را آزاد نماید. جان کری در چارچوب سفری غیر منتظره، با هدف نجات روند صلح از شکست آن، روز سی و یکم مارس 2014 به اورشلیم آمد و پس از دو نشست کاری با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل قرار بود که با محمود عباس نیز دیدار کند اما ابومازن این دیدار را لغو کرد.
•   در خصوص قضیه آزادی زندانیان امنیتی فلسطینی، در پی دیداری که محمود عباس با مارتین ایندیک دیپلمات آمریکایی ناظر بر گفت و گوهای اسرائیلی- فلسطینی انجام داد، مقامات فلسطینی گفتند که اسرائیل رسماً به آنها خبر داده است که حاضر به انجام تعهد پیشین خود در زمینه آزاد کردن گروه چهارم از زندانیان امنیتی فلسطینی (گروهی که می بایست شامل 26 نفر و از جمله چند عرب تروریست شهروند اسرائیلی باشد) نخواهد بود. این زندانیان کسانی هستند که از پیش از امضای صلح اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین در سپتامبر 1993، در زندان اسرائیل بوده اند و به حبس طویل المدت محکوم شده اند («القدس العربی»، بیست و هفتم مارس 2014). رسانه ها گزارش دادند که به جای آن، سخن از تنظیم معامله ای سه جانبه میان اسرائیل، آمریکا و فلسطینی هاست که بر اساس آن، آمریکا جاناتان پولارد جاسوس اسرائیل محکوم به حبس ابد در زندان ایالات متحده را آزاد کرده و اسرائیل شمار بیشتری از زندانیان فلسطینی را رها کند (اما درپی لغو سفر مجدد جان کری به منطقه و بروز بحران در گفت و گوهای سیاسی، مقامات آمریکا و ازجمله خود آقای کری تاکید کردند که «باراک اوباما بخشودگی پولارد را در دستور کار قرار نداده است).
•   پیش از بازگشت جان کری به منطقه، کادر رهبری فلسطینی با تشکیل نشستی در رام الله، آخرین تحولات را بررسی کرد و در خصوص گامهایی که تشکیلات خودگردان فلسطینی می تواند در پاسخ به خودداری اسرائیل از آزاد کردن گروه چهارم از زندانیان امنیتی فلسطینی بردارد، رایزنی کرده بود. مصطفی البرغوثی رییس «جنبش ابتکار ملی فلسطین» با حضور در این نشست تاکید کرد که فلسطینی ها خود را برای رجوع به سازمان ملل متحد جهت درخواست برای استقلال کشور فلسطین (به جای رسیدن به این هدف از طریق پیمان صلح با اسرائیل) آماده کرده اند. («القدس»، اول آوریل 2014). (گفتنی است، محمود عباس سرانجام روز اول آوریل، دوازدهم اردیبهشت، اسناد درخواست برای الحاق «دولت مستقل فلسطین» به پانزده نهاد مهم بین المللی وابسته به سازمان ملل متحد را امضاء کرد. این امر به منزله اعلام شکست روند صلح با اسرائیل از سوی فلسطینی ها بود). 

اسرائیل دو فرد مشکوک را که به مرز اسرائیل و سوریه نزدیک شده بودند، هلاک کرد

•   دو مرد مشکوک که مسلح بنظر رسیده بودند، در نزدیکی مرز اسرائیل با سوریه از سوی نظامیان اسرائیل مورد آتشباری قرار گرفته و کشته شدند. این حادثه در بخش میانی بلندیهای گولان رخ داد. دیده بان نظامی اسرائیلی گفته بود که این دو مرد را در روز بیست و هشتم مارس در حال تلاش برای لطمه زدن به حصار مرزی مشاهده کرده بود («وای.نت»، بیست و نهم مارس 2014).
•   بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در نشست هفتگی دولت خود گفت که اسرائیل به هر کسی که بخواهد به امنیت این کشور لطمه بزند، پاسخ قاطعی می دهد و تلاش هایی از این دست را «در نطفه خفه می کند» (وبسایت دفتر نخست وزیری اسرائیل، سی ام مارس 2014). 

رخدادهای سی و هشتمین سالروز «روز  زمین» («یوم الارض») که از سوی فلسطینی ها برگزار می شود

•   فلسطینی ها در سراسر کرانه باختری و شرق اورشلیم و نیز در باریکه غزه، همانند اعراب شهروند اسرائیل، امسال نیز در روز سی ام ماه مارس، آیین هایی را برای گرامیداشت «یوم الارض» («روز زمین») برگزار کردند. (این آیین ها از سال 1976 میلادی، 38 سال پیش، برای ابراز وفاداری به اراضی فلسطینی و عربی و مخالفت با مصادره این زمین ها از سوی اسرائیل، هر سال در سی ام ماه مارس برگزار می شود). امسال بخشی از این آیین ها به جای یکشنبه سی ام مارس، در روز جمعه بیست و هشتم مارس برگزار شد تا با تظاهرات هفتگی فلسطینی ها علیه اسرائیل همآهنگ شود. با وجود این، مقامات فلسطینی در فراخوان های خود، از عامه فلسطینی ها خواسته بودند که از درگیری با نیروهای ارتش اسرائیل خودداری کنند. اما امسال نیز همانند چند سال گذشته، شمار شرکت کنندگان در این آیین ها اندک بود و مراسمی نیز که برگزار شد، با حادثه قابل ذکری همراه نبود. با وجود این، پاره ای درگیری و تنش سبک میان نیروهای امنیتی اسرائیل با فلسطینی های شرکت کننده در این آیین ها مشاهده شد.

«روز زمین» در یهودا و شومرون (کرانه باختری)

•  دهها فلسطینی روز بیست و هشتم مارس در تجمعی، با رهبری فعالان «جبهه دموکراتیک خلق فلسطین» یک چادر اعتراضی با نام «باب الکرامه» در محوطه ساختمان تاریخی حکومت عثمانی و پلیس بریتانیا در «بقاع اردن» (در نزدیکی مرز کرانه باختری و اردن) برپا کردند. حدود یکصد و بیست فلسطینی در این آیین شرکت کرده و پرچم فلسطین را به اهتزاز درآوردند. آنها تاکید کردند که باید ماهیت فلسطینی این محل را مورد تاکید قرار داد و در برابر طرح های اسرائیل برای «یهودی کردن اراضی فلسطین» ایستادگی نمود و برنامه های «مقاومت خلقی» را اجراء کرد. اما نیروهای ارتش اسرائیل دهها نفر دیگر را که از نقاط مختلف کرانه باختری در راه پیوستن به همفکران خود در این محل بودند، دستگیر کردند.

فعالان فلسطینی در حال برپایی چادر اعتراضی در کرانه باختری (وبسایت «شاشه»، 31 مارس 2014)

•   در شهرک البیره، فلسطینی ها در «روز زمین» با حضور ولید عصاف وزیر امور کشاورزی در تشکیلات فلسطینی، در باغ ملی درختکاری کردند. در شهرک «بلعین» فعالان کمیته های خلقی راهپیمایی کردند و در پاره ای موارد به تحریک نیروهای اسرائیلی در محل اقدام کردند. نیروهای اسرائیلی درختان زیتون فلسطینی ها را که در نزدیکی جداره مرزی کاشته شده بود، از ریشه کندند. در این رخداد، یک فلسطینی زخمی شد.
•   دکتر رامی حمدالله نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطینی با حضور در آیین درختکاری در شهرک «عزبت طبیب» (در حومه شهر قلقیلیه) با فلسطینی ها در مراسم گرامیداشت «روز زمین» مشارکت کرد و همبستگی نشان داد و در سخنانی نیز که در محل ایراد کرد، تاکید نمود که «کادر رهبری فلسطینی به قضیه فلسطینی وفادار است و در هر نهاد و سازمان بین المللی برای تحقق آرمان های دیرینه ملت فلسطین تلاش می کند» («الحیات الجدیده» روزنامه رسمی ارگان تشکیلات فلسطینی، سی و یکم مارس 2014).

«روز زمین» در نوار غزه

•  روز بیست و هفتم مارس 2014، دهها فلسطینی ساکن غزه در تجمعی در نزدیکی حصاره مرزی غزه و اسرائیل شرکت کردند تا «روز زمین» را گرامی بدارند و به اسرائیل اعتراض کنند. بنظر می رسد که این مراسم با ابتکار «کمیته های کارگران کشاورزی» که وابسته به «جبهه خلقی آزادی فلسطین» است، برگزار شده بود («پال تودی»، بیست و هفتم مارس 2014).

• روز سی ام مارس 2014، با حضور نمایندگان سازمان های حماس، جهاد اسلامی فلسطین و تشکل های دیگر، حدود یکصد و پنجاه نفر از فلسطینی های غزه در آیین های گرامیداشت «یوم الارض» شرکت کردند. همچنین در این روز، با ابتکار «ائتلاف جوانان حامی انتفاضه» تظاهراتی در منطقه «نحل عوز» برگزار شد. مراسم مشابهی نیز در بخش شرقی خان یونس در غزه برگزار گردید. حضور پیشاپیش نیروهای امنیتی دولت حماس در مکان هایی که مراسم مختلف مردم غزه به مناسب «یوم الارض» برگزار شد، محسوس بود.

بازدید بی سابقه دانشجویان فلسطینی از اردوگاههای نابودی یهودیان در آوشویتس و بیرکنائو در لهستان

• سی نفر از دانشجویان فلسطینی از دانشگاههای «بیر زیت» و «القدس» در کرانه باختری برای نخستین بار از اردوگاههای مرگ نازی ها در آوشویتس و بیرکنائو در لهستان دیدار کردند. این برنامه در چارچوب ابتکاری با مشارکت دانشگاه اسرائیلی بئرشبع و دانشگاه سوییسی «فردریخ» برگزار شد. این دانشگاهها برای «حل نزاع های سیاسی ریشه دار» برنامه ها و ابتکارهایی را پیشنهاد و بررسی می کنند. در صدر این طرح، استاد فلسطینی دکتر محمد دغانی استاد علوم آمریکا در دانشگاه «القدس» قرار دارد. هدف وی و همفکرانش، پیشبرد کارزاری برای تاکید بر جنبه های اعتدال در دین اسلام است («القدس»، بیست و هشتم مارس2014)^[3].

دانشگاه فلسطینی «النجاح» از تروریست های فلسطینی در «هفته شهید» تجلیل کرد

• دانشگاه ملی فلسطینی «النجاح» در شهر نابلس در روز سی ام مارس 2014 آیین هایی را در چارچوب آنچه که «هفته شهداء» نامگذاری شده است، برگزار کرد و از جمله نمایشگاهی در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت که با نام «اتحاد و وفاداری» برگزار شد. در این نمایشگاه ازجمله، تصاویر، پوسترها و برخی اشیاء و اجسام مربوط به عملیات تروریستی صورت گرفته علیه اسرائیل و اشیاء متعلق به فلسطینی هایی که عامل این اقدامات بوده اند، با هدف تجلیل از آنها، در  معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت. نمایندگانی از مجلس ملی قانونگذاری فلسطین و از جمله شیخ فتحی القرعاوی، خانم منا منصور، و شیخ ابوطاها البشتاوی در این مراسم شرکت کردند (صفحه فیسبوک دانشگاه «النجاح» در نابلس، سی ام مارس 2014).

شماری از تصاویری که در نمایشگاه دانشگاه فلسطینی در معرض دید  قرار گرفته است:در تصویر دست راست، یک «یهودی ترسو» درپشت درختی پنهان شده است اما درخت به ناگهان «به صدا در می آید» و می گوید:  «ای مسلمان، یک یهودی اینجاست، جلو بیا و او را نابود کن».در تصویر میانی، یک اتوبوس سوخته اسرائیلی پس از بمبگذاری انتحاری در آن به عنوان اقدامی «افتخارآمیز»  از سوی بمب گذاران فلسطینی دیده می شود.در تصویر چپ، پیراهن یک تروریست مشهور فلسطینی که طی درگیری مسلحانه با ارتشاسرائیل کشته شد، در معرض دید دانشجویان در شهر نابلس قرار گرفته است^[4].