اخبار ترور و نزاع اسرائیلی- فلسطینی (12 تا 19 اوت 2014، 21 تا 28 مرداد 1393)

فشرده

• روز یازدهم اوت 2014، توافقی برای آتش بس موقت 72 ساعته بدست آمد و هیات های اسرائیلی و فلسطینی برای مذاکرات در راستای دستیابی به یک آتش بس پایدار را در قاهره با میانجی گری مصر آغاز کردند. در روز سیزدهم اوت 2014 توافق شد که آتش بس موقت برای پنج روز دیگر ادامه یابد و سپس در روز 18 اوت 2014 نیز قرار شد که آتش بس برای شبانه روز 19 اوت 2014 رعایت شود اما از ساعات بعدازظهر این روز، سه راکت دیگر از غزه شلیک شد که شهرهای بئرشبع و نتیووت را هدف قرار داد.
• از گزارشهای رسیده از رسانه های عربی چنین برمی آید که توافق در حال تنظیم در قاهره حول محور موضوع هایی بوده است که می شد بر سر آنها به تفاهم رسید، مانند: قطع حملات نظامی، تسهیلات برای واردات کالا به غزه، گسترش مساحت دریایی که ماهیگیران غزه می توانند در آن به ماهیگیری بپردازند. همچنین گفته شد که موضوع هایی که بنظر میرسد به سختی بتوان در باره آن به توافق رسید، به آینده موکول شده است (مانند عاری سازی غزه از سلاح، برپایی بندر و فرودگان در غزه، گشایش همیشگی گذرگاه الرفح، آزادی زندانیان و بازگرداندن اجساد). اما نظر به تداوم حملات راکتی از غزه به اسرائیل بنظر می رسد که دستیابی به توافق قطعی در این مرحله دوباره سخت باشد و هنوز معلوم نیست که مولفه- های چنین توافقی نیز چه مواردی باشد.
•  شماری از اظهارنظرهای مقامات در این خصوص:

اسرائیل

• بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل،گفت که این کشور «در اوج یک کارزار سیاسی و نظامی قرار دارد...هیات اسرائیلی اعزامی به قاهره از روز نخست زیر این رهنمود فعالیت کرده است که نیازهای امنیتی اسرائیل باید لحاظ شود و هر توافقی تنها در صورتی پذیرفتنی است که این مطالبات را برآورده کند» (وبسایت دفتر نخست وزیری اسرائیل، هفدهم اوت2014).
•  ژنرال بنی گانتس، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، نیز گفت «ممکن است که هنوز نتوان ختم عملیات نظامی ارتش در مورد غزه را اعلام کرد...ارتش از هر راه ممکن و در هر زمان، به دفاع از کشور ادامه خواهد داد...حماس که این بحران را از ربودن و قتل سه نوجوان یهودی اسرائیلی آغاز کرد و به حملات راکتی به اسرائیل دست زد، اکنون بزرگی اشتباهات مرتکب شده خود را درک می کند» (سخنگوی ارتش اسرائیل، سیزدهم اوت 2014).

تشکیلات خودگردان فلسطینی

• محمود عباس، رهبر تشکیلات فلسطینی، در سخنانی در میان کادر رهبری این تشکیلات، تاکید کرد که قطع حملات از هرچیزی مهم تر است و بعد می توان به سایر مسایل و مطالبات رسیدگی کرد، و با سپاسگزاری از مصر تاکید کرد که تشکیلات خودگردانی به ابتکار عمل سیاسی مصر پایبند است (تلویزیون رسمی فلسطینی، شانزدهم اوت2014).

حماس

•  همزمان با مذاکرات قاهره، حماس کارزار تبلیغاتی جامعی را شامل مولفه های زیر دنبال کرده است:

• ادعای «پیروزی»:سامی ابوزهری، سخنگوی حماس، در سخنرانی در جمع حامیان حماس در الرفح گفت برای نخستین بار در طول این عملیات، فرودگاههای اسرائیل «مورد محاصره» قرار گرفت. وی ادعا کرد که ارتش اسرائیل صدها کشته داده است («الاقصی»، هفدهم اوت 2014) .
•  تلاش برای کوچک نمایی از دستآوردهای نظامی اسرائیل در این عملیات: حماس مدعی است که شمار کشته های شبه نظامی این سازمان در میان تلفات کلی غزه بسیار اندک بوده و تنها بیست نفر از نیروهای خود را از دست داده است («الایام»، نهم اوت 2014). به باور ما، صدها نفر از نیروهای حماس در این عملیات کشته شده اند..
•  مطرح شدن این ادعا که حماس توان نظامی خود را حفظ کرده است: حماس با برگزاری گردش های دسته جمعی برای روزنامه نگاران تاکید دارد که هنوز تونل ها و جنگ افزار زیادی در اختیار دارد (آناتولی، هجدهم اوت 2014). حماس تاکید دارد که به ساخت راکت نیز ادامه می دهد.
• تهدید اسرائیل به اینکه اگر مطالبات حماس تامین نشود، اقدامات نظامی علیه اسرائیل ازسرگرفته می شود: سران حماس در این چارچوب مدعی می شوند که اسرائیل در مذاکرات قاهره به رویه اتلاف وقت روی آورده است و اینکه حماس از تجدید عملیات باکی ندارد («العربی الجدید»، هفدهم اوت 2014).

جمع بندی حملات راکتی در طول هفته اخیر

• در طول این هفته، عمدتا آرامش برقرار بود و حملات راکتی صورت نگرفت:

• چهاردهم اوت 2014، راکت هایی که به فضای باز اصابت کرده بود، ردگیری شد اما آسیب جانی یا مالی نداشت.  
• سیزدهم اوت 2014، دو ساعت پیش از آغاز موعد آتش بس راکتی به سوی نگب شلیک شد که آسیب جانی یا مالی نداشت.
• سیزدهم اوت 2014، سامانه گنبد آهنین یک راکت را بر فراز شهر نتیووت منهدم کرد. دو راکت دیگر در فضای باز به زمین اصابت کرد. راکتی دیگری به منطقه اشکول خورد.

واکنش ارتش اسرائیل

• در  چارچوب این سیاست اسرائیل که به هر حمله راکتی و تعرضی باید پاسخ داده شود، پهپادهای تهاجمی این عملیات را انجام دادند:

• در شب میان سیزدهم به چهاردهم اوت 2014، هدفهایی در خان ینوسن در شمال غزه و مناطقی در مرکز غزه مورد اصابت قرار گرفت.
• در چهاردهم اوت 2014، اهدافی از جمله نقاطی که از آنجا راکت اندازی شده بود، بمباران شد (سخنگوی ارتش دفاعی اسرائیل، چهاردهم اوت 2014). رسانه های فلسطینی گزارش دادند که مناطقی در بیت لاهیا و شرق شهر غزه نیز بمباران شده است.
•  فوزی برهوم سخنگوی حماس گفت که حملات صورت گرفته از سوی اسرائیل «دلیلی نداشته است» و از مصر خواست که بر اسرائیل برای قطع این حملات فشار وارد کند («معان» و «الرساله.نت»، چهاردهم اوت 2014). 

کشف شبکه تروریستی حماس^[3]

•  نیروهایی از حماس از سوی اسرائیل شناسایی و دستگیر شدند که در تشکیل باندهای تروریستی در مناطق مختلف کرانه باختری دخیل بوده اند و برای بسیج نیروهای بیشتر، خرید جنگ افزار، و احتمالا آماده کردن زمینه برای خیزش علیه تشکیلات خودگردان فلسطینی تلاش کرده اند. در این راستا، جنگ افزار و مهمات زیاد و نیز مقادیر معتنابهی پول از این افراد بدست آمده است. ریاض ناصر یک فلسطینی ساکن «دیر قدیس» (در استان رام الله) در صدر این تشکیلات بوده است. او پیشتر زندانی امنیتی اسرائیل بود.
•  ریاض ناصر توسط صالح عروری، که اسرائیل او را اخراج کرده و در ترکیه زندگی می کند، به این فعالیت تشویق شده است و مسئولیت باند حماس در کرانه باختری را به او سپرده و از او خواسته است برنامه ریزی های لازم را به عمل آورد تا زمینه برای «انتفاضه سوم» در کرانه باختری فراهم شود. برای تامین این هدف، ریاض ناصر باندهایی را در شهرهای شخم (نابلس)، بیت لحم (بیت اللحم)، اورشلیم، طولکرم و منطقه یاطیر تشکیل می دهد و فعالانی را که در زمینه های فنی و شیمی تخصص دارند، بسیج می کند و به احتمال زیاد برای خیزش علیه تشکیلات خودگردانی برنامه ریزی می کند اما بنظر می رسد که این توطئه در مراحل اولیه خود بوده است.
•  برای تامین هدف های تعیین شده برای این باند، آنها ستادی را در اردن تشکیل دادند که فردی بنام عوده ظهران، مسئولیت آن را برعهده گرفت و قرار بود به عنوان فرد رابط میان فعالان کرانه باختری با فعالان حماس در خارج عمل کند مقادیر زیادی پول برای خرید جنگ افزار و کارگاههای تولید بمب و تهیه خانه هایی برای فعالیت های مخفی در اختیار افراد این باند قرار گرفته بود.

راست: بخشی از جنگ ا فزار بدست آمده از خانه های تیمی باند. چپ:  یک مخفیگاه برای جنگ افزار این باند  (عکس از: شباک، 18 اوت2014)

•  براساس بازجویی به عمل آمده، خالد مشعل، رییس دفتر سیاسی حماس در جریان تشکیل این باند بوده است. سازمان شباک اسرائیل این اطلاعات را با نیروهای تشکیلات خودگردانی و نیز با کشور اردن در میان گذاشته است.
• افراد دیگر فعال در این باند:

• دکتر مجدی مفارجه، 32 ساله، عضو تشکیلات امنیتی حماس و کارشناس کامپیوتر. او در زمان اقامت در مالزی برای این فعالیت بسیج شد و آموزش های کدگذاری مخفی را دید. وی در مه 2014 توسط اسرائیل دستگیر شد و اذعان کرد که رابط حماس در اردن، ترکیه و کرانه باختری بوده است.
•  صلاح برکت، عرب شهروند اسرائیل، 35 ساله، ساکن منطقه «بیت صفافا» در اورشلیم که در ژوئیه 2014 دستگیر شد و مظنون به این است که رابط حماس در اردن بوده است.
• محمد کفایا، 24 ساله، از منطقه «بیطونیا» که بر اساس ظن، فرد مسئول تهیه جنگ افزار در کرانه باختری بوده و در پی دستگیری اش، مقادیر زیادی جنگ افزار را که در اختیار داشت، تحویل داد.
• محمد ابو داوود، 26 ساله، ساکن حبرون (الخلیل) که برای آدم ربایی و قتل در این منطقه بسیج شده بود. او در اوایل 2014 دستگیر شد و دست به اعتصاب غذا زد. بنظر می رسد که دستگیری او موجب اختلال در برنامه های باند تروریستی شده بود. 

•  رسانه های فلسطینی گزارش دادند که پس از انتشار این اطلاعات از سوی ارتش اسرائیل، محمود عباس، رهبر تشکیلات فلسطینی نیز به دوایر امنیتی این تشکیلات دستور داد که این امر را بررسی کنند چرا که اسناد و عکس ها و مدارکی که  اسرائیل در این باره منتشر کرده است، نگرانی حکومت فلسطینی را برانگیخته است («وفا»، هجدهم اوت 2014).

ویران کردن خانه های سه خرابکاری که عامل ربودن و قتل سه نوجوان یهودی بودند

•  در شب بین هفدهم به هجدهم اوت 2014، ارتش اسرائیل خانه های دو نفر از سه تروریست عامل ربودن و قتل سه نوجوان یهودی اسرائیلی (در حادثه روز 12 ژوئن 2014) را ویران کرد. خانه تروریست سوم مسدود شد. دیوان عدالت اسرائیل درخواست خانواده های آنها را برای دخالت و صدور حکمی که مانع از این کار شود، رد کرده بود. در زمان ویران کردن خانه ها مقاومت اندکی صورت گرفت اما درگیری خاصی رخ نداد (پلیس اسرائیل، هجدهم اوت2014).
• سامی ابوزهری، سخنگوی حماس، به خانواده های تروریست ها به مناسبت ویران شدن خانه هایشان از سوی اسرائیل «شادباش» گفت و گفت «اسرائیل قیمت جنایات خود را خواهد پرداخت» (صفحه فیسبوک سامی ابوزهری، هجدهم اوت 2014). 

رخدادهای کرانه باختری

•  تظاهرات و تحرکاتی که فلسطینی ها آن را «مقاومت مردمی» می نامند، در  کرانه باختری ادامه دارد که در چارچوب آن به سوی نیروهای اسرائیلی سنگ پرانی صورت گرفته یا بطری آتش زا شلیک می شود. این تظاهرات عمدتا در نقاطی مانند بلعین، نعلین، نبی صالح، قدوم، بیت امر و غیره در جریان است.
•  شماری از رخدادهای دیگر:

• یازدهم اوت 2014، در جریان مقابله نیروهای اسرائیلی با تروریستها درمنطقه «قبلان» در جنوب شخم، یک فلسطینی مسلح که حاضر به خروج از ماوای خود نبود، با گشودن آتش به سوی نیروهای اسرائیلی، واکنش آنها را در پی آورد و خود او کشته شد (پلیس اسرائیل، یازدهم اوت 2014).
• سیزدهم اوت 2014، نیروهای اسرائیلی 57 فرد مظنون به مشارکت در ناآرامی های شرق اورشلیم را دستگیر کردند (پلیس اسرائیل، سیزدهم اوت 2014).

تظاهرات ابراز همبستگی با غزه

• حماس همچنان ساکنان کرانه باختری را به تظاهرات و اقداماتی برای بیان همبستگی با غزه فرامی خواند. روز پانزدهم اوت 2014 تظاهراتی همراه با راهپیمایی برگزار شد که شهرهای حبرون، رام الله، جنین و غیره را دربرگرفت. در شخم تظاهرکنندگان پرچم شاخه نظامی حماس را نیز بر سر دست گرفته بودند و با نیروهای اسرائیلی درگیر شدند.

بیانیه های حماس که ساکنان کرانه باختری را به تظاهرات برای همبستگی با غزه فرا می خواند (عکس ها از: صفحه فیسبوک «غزه الان»، 13 اوت 2014).

وضعیت گذرگاهها

•  از روز هشتم ژوئیه 2014 (روز آغاز بحران نظامی) تا هجدهم اوت 2014 (به مدت چهل روز) 4191 کامیون حامل مواد اساسی برای مردم غزه از طریق گذرگاه «کرم شالوم» وارد این باریکه شد. در پی برقراری آتش بس، این امکان فراهم شد که کالاهای بیشتری وارد غزه شود (وبسایت دفتر همآهنگ کننده امور اسرائیل در ارتباط با سرزمین های فلسطینی، هجدهم اوت 2014).
• از گذرگاه «ارز» نیز در چهل روز یادشده، 227 آمبولانس و هزاران نفر برای ورود به اسرائیل عبور کرده اند که بخشی از آنها گذرنامه خارجی داشته اند. 1928 نفر از غزه خارج شده و وارد اسرائیل گردیده و 1676 نفر نیز مجوز برای درمان پزشکی گرفته اند. دهها نفر نیز برای درمان در ترکیه مجوز گرفتند (وبسایت دفتر همآهنگ کننده امور اسرائیل در ارتباط با سرزمین های فلسطینی، هجدهم اوت 2014).

گذرگاه «الرفح»

• گذرگاه «الرفح» بنا به تصمیم دولت مصر تنها برای ساعات معین و در روزهای معینی گشوده بوده است. هیات فلسطینی شرکت کننده در گفت و گوهای قاهره بر سر گشایش بدور از محدودیت کار این گذرگاه تاکید داشت («الشرق الاوسط»، چهاردهم اوت2014).
•  فلسطینی ها اصرار کرده اند که ناظران اتحادیه اروپا که احتمالا بر کار گذرگاه نظارت کنند، تنها در طرف فلسطینی الرفح مستقر باشند چرا که بخش مصری گذرگاه از سوی ارتش مصر کنترل می شود («المصری الیوم»، شانزدهم اوت2014).

وضعیت ساکنان غزه

• کریس گانتس، سخنگوی «اونرا» اعلام کرد در زمان آتش بس نیز شمار فلسطینی هایی که در مدارس و نهادهای وابسته به سازمان ملل در غزه پناه گرفته بودند، اتفاقا افزایش یافت و به 237659 نفر رسید (صفحه فیسبوک این سخنگو، هجدهم اوت2014).

بازسازی غزه

• محمد مصطفی، معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد در دولت وحدت ملی فلسطینی، گفت در طول ماه سپتامبر دو کنفرانس برای گردآوری کمک مالی جهت بازسازی غزه در قاهره و نیویورک برگزار می شود («الایام»، هفدهم اوت 2014).
• وزارت خارجه نروژ اعلام کرد که ضمن همآهنگی با مصر کنفرانسی در باره غزه با تمرکز بر بازسازی این باریکه برگزار خواهد کرد (وزارت خارجه نروژ، هجدهم اوت2014).

اعطای کمک به غزه

•  فهرست شماری از تازه ترین کمک های ارسالی یا درحال تدارک برای مردم غزه و بازسازی آن:

• صلیب سرخ امارات متحده عربی دو فروند هواپیمای کمک رسانی خود را از طریق اردن برای مردم غزه فرستاد که با همکاری اردن و سازمان ملل در میان مردم غزه توزیع شد (WAM، 15 اوت 2014).
• سازمان ترکیه ایTIKA,از رسیدن 12 کامیون حامل کمک های غذایی شامل کنسرو برای غزه خبر داد که قرار بود روز نوزدهم اوت 2014 به مقصد رسیده باشد و این، دومین کاروان این سازمان است (آناتولی، هجدهم اوت 2014). ).
• صلیب سرخ ترکیه نیز از اعزام قریب الوقوع کمک از راه مصر به غزه خبر داد (آناتولی، پانزدهم اوت2014).
• دولت ونزوئلا از اعطای 12 تُن دارو، خوراک های کنسرو شده، البسه و کفش و نیز برخی از تجهیزات بیمارستانی برای غزه خبر داد. این کشور شماری از مجروحین غزه را نیز در بیمارستانهای خود درمان می کند.

انتقال کمک های جهانی به غزه («غزه الآن»، 13 اوت2014).

تلفات ناشی از بمب های عملیات

•  رسانه های فلسطینی از کشته شدن شش فلسطینی در جریان خنثی کردن بمب های ناشی از عملیات ارتش اسرائیل در غزه خبر دادند. دو نفر از کشته های خبرنگاران ایتالیایی و فلسطینی بودند («پال تودی»، سیزدهم اوت2014). 

ادامه تلاش برای کشاندن اسرائیل به دادگاه بین المللی

• سران سازمان حماس و سخنگویان آن همچنان از ادامه تلاش خود برای ارائه شکایت علیه اسرائیل در دادگاههای بین المللی دم می زنند. از جمله اسامه حمدان، مسئول امور بین المللی حماس در سفری به پایتخت سودان این ادعا را مطرح کرد و گفت حماس اسناد و مدارک «جنایات» اسرائیل را گردآوری می کند («العربی الجدید»، شانزدهم اوت 2014).
• کمیته سیاسی شورای ملی فلسطین با تشکیل نشستی در پایتخت اردن از اقدامات شورای حقوق بشر سازمان ملل در تشکیل کمیته تحقیق جنگ غزه ابراز خشنودی کرد و تاکید نمود که این امر می تواند سندی برای ارائه شکایت علیه اسرائیل به دیوان لاهه(ICC) شود («وفا»، چهاردهم اوت 2014).
• رامی حمدالله، نخست وزیر تشکیلات فلسطینی، اعلام کرد که تدابیر لازم اولیه برای ارائه شکایت علیه اسرائیل به صورت «بسیار دقیق» انجام شده است («الشرق الاوسط»، چهاردهم اوت 2014).

تحریم کالاهای اسرائیلی

• تشکیلات خودگردان فلسطینی به کارزار گسترده برای تشویق مردم کرانه باختری به خودداری از خرید کالاهای اسرائیلی ادامه می دهد و محصولات اسرائیلی را از مغازه ها و محل های کسب و کار بیرون می آورد و آنها را به خرید محصولات محلی یا واردات از کشورهای خارجی ترغیب می کند(PNN،17 اوت2014).

پوسترهای منتشره در تشکیلات فلسطینی که مردم کرانه باختری را به خودداری از خرید محصولات اسرائیلی تشویق می کند. این پوسترها مدعی است که هرخریدی که از کالاهای اسرائیلی صورت گیرد، برای تقویت ارتش اسرائیل هزینه خواهد شد(PALINFO، 17 اوت 2014).