نگاهی به «جهاد جهانی» (سوم تا نهم مارس 2016)


رئوسرخدادهای هفته
  • ش بس برقرار شده در سوریه که در آخرین ساعت شب 26 فوریه 2016 به بامداد 27 فوریه 2016، (با وساطت و توافق آمریکا و روسیه و با حمایت سازمان ملل متحد- ضمن موافقت حکومت بشار اسد و گروههای میانه روی از معارضین سوری) به مرحله اجراء گذاشته شد، موجب کاهش چشمگیر در آتش نبردها و جنگ ها در حوزه هایی شده است که توافق آتش بس باید شامل آنها شود. در همین حال، درگیری های مسلحانه بومی در بسیاری از این مناطق رخ داده است اما وضعیت کلی را تغییر نداده و نقض اساسی آتش بس محسوب نمی شود. برقراری آتش بس به فرصت مناسبی در راستای انتقال کمک های بشردوستانه برای بخش هایی از مردم که در مناطق محصور سوریه بوده اند، مبدل شده است. همچنین با بهره گیری از فرصت آتش بس، نیروهای جنگی متعلق به طرف های متعدد در این جنگ پنج ساله به تمدید قوا و استراحت پرداخته و در همین حال، از فرصت آتش بس در راستای تدارکات و در پیش گرفتن تدابیر برای آینده استفاده می کنند. (گفتنی است که آتش بس شامل جنگ با داعش، القاعده، جبهه النصره و دیگر گروههایی که سازمان ملل متحد نیز آنها را تروریستی می داند، نمی شود).

 

  • از سوی دیگر، ارتش وفادار به بشار اسد در سوریه با بهره گیری از فرصت آتش بسی که برقرار شده است، با یاری هوایی جنگنده های روسیه، به مقرهای معارضین و جنگجویان داعش در شهر «تدمور» (واقع در شرق استان «حمص») حمله کرده است. گروه داعش یا خلافت اسلامی از سال گذشته منطقه باستانی «تدمور» را در کنترل خود گرفته است. نیروهای زرهی و پیاده نظام ارتش تحت فرمان بشار اسد توانستند در این مدت پیشروی کرده و به نزدیکی شهر «تدمور» رسیده و تلفات سنگینی را به داعش تحمیل کنند. «سانا»، خبرگزاری رسمی سوریه، می گوید نیروهای ارتش بر شماری از محله های بخش جنوب شرقی «تدمور» کنترل یافته اند. اما در همین حال، جنگ بر سر کنترل این شهر، میان ارتش سوریه با جنگجویان داعش، ادامه دارد. ارزیابی موسسه مطالعاتی ما حاکی است که اگر ارتش سوریه موفق به کنترل و بازپس گیری شهر «تدمور» شود، خواهد توانست داعش را از ارتباط  با مقرها و مواضعی که در اطراف دمشق و «حمص» نیز دارد، جدا کند و دست برتر خود را بر گروههای جنگی، بیش از ماههای گذشته تثبیت کند و بدین ترتیب، در صحنه های تحولات میدانی فشار بر هسته اصلی داعش را سنگین تر نماید.
  • نظر به تحولات هفته های اخیر در جنگ های میدانی در سوریه، که از یکسو ارتش بشار اسد موفق به پیشروی و ثبت دست برتر خود در جنگ ها در برابر داعش، بویژه در جنوب شرق سوریه شده، و از سوی دیگر، پیشمرگه های کرد در شمال و شمال شرق سوریه نیز بر داعش مسلط  شده یا توانسته اند به میزان چشمگیری آنها را به عقب برانند، خلافت اسلامی یا داعش، اکنون نیروهایش را زیر فشار فزاینده ای در نقاط حساس و مرکزی تحت کنترل خود می بیند. همزمان، حملات سنگین هوایی از سوی کشورهای عضو ائتلاف (به رهبری آمریکا) و نیز حملات هوایی روسیه ادامه یافته است. داعش در چنین شرایطی می کوشد که از مقرها و مواضع خود مراقبت کرده و کنترل آنها را بیش از پیش از دست ندهد و برای تحقق این هدف، جنگ های چریکی تروریستی را در سوریه، عراق و نیز حوزه های خارج از این دو کشور، گسترش داده است (در همین راستا بود که این هفته، داعش با انجام یک حمله تروریستی از نوع بمب گذاری سهمگین انفجار انتحاری در بخش شیعه نشین شهرک «حله» در حومه بغداد دهها تن را کشت و دهها تن دیگر را زخمی کرد. داعش همچنین این هفته حملات تروریستی در لیبی را افزایش داده است و همزمان، در جنوب کشور تونس، حملات اسلامگرایان وابسته به داعش علیه قرارگاههای ارتش تونس افزایش یافته و در یک هفته اخیر دهها کشته و شمار بیشتری زخمی بر جای نهاده است).