عملیات «صخره استوار»- گزارش شماره 8 (20 ژوئیه 12:00)

رئوس گزارش

1.    در شب میان دهم به یازدهم ژوئیه 2014، در پایان دهمین روز از علمیات «صخره استوار»، و پس از آنکه پیشنهاد مصر برای آتش بس از سوی اسرائیل پذیرفته شد ولی حماس آن را رد کرد، مرحله جدید عملیات ارتش اسرائیل، با اقدام زمینی نظامیان در بخشهای محدودی از باریکه غزه آغاز شد. در این مرحله هدف ارتش، یافتن و منهدم کردن تونل های زیرزمینی است که شبه نظامیان تروریست علیه ارتش اسرائیل حفر کرده اند. در دو روز اولیه پس از آغاز این علمیات، 34 دهان تونل و نیز پنج تونل کامل، که طول آنها از غزه به خاک اسرائیل بود، کشف و شناسایی شد (وبسایت سخنگوی ارتش اسرائیل، بیستم ژوئیه 2014، ساعت سیزده بعدازظهر). این تونل ها که در طول سال ها حفر شده اند، برای عملیات تروریستی مانند ربودن نظامیان و غیرنظامیان اسرائیل، بویژه از مناطق بسیار نزدیک به باریکه غزه، حفر شده است.    

2.    پس از رد پیشنهاد آتش بس مصر، هنوز تلاش ها برای برقراری آرامش ادامه دارد و مصر همچنان نقش مرکزی را در این کوشش ایفاء می کند. سامح شکری، وزیر خارجه، در کنفرانس خبری در کنار لوران فایبوس، وزیر خارجه فرانسه، که به قاهره رفته بود، گفت: «پیشنهاد مصر، تنها طرح برای آتش بس است، که از سوی اتحادیه عرب و جامعه بین المللی و شورای امنیت مورد حمایت قرار دارد».موسی ابومرزوق، معاون رییس دفتر سیاسی حماس نیز گفت: مصر از بیشترین نفوذ برای حل بحران بعنوان یک میانجی برخوردار است. در همین حال، موسی ابومرزوق و سایر سخنگویان حماس ضمن رد طرح مصر، بر خواسته های حماس پافشاری کردند (که گشایش گذرگاه «الرفح» و سایر گذرگاهها و آزادی فعالان حماس که در طول  جستجوی اسرائیل در پی سه نوجوان ربوده شده، دوباره از سوی اسرائیل دستگیر شدند، در صدر این مطالبات حماس قرار دارد).  

اقدامات امنیتی

اقدامات امنیتی اسرائیل

3.    نظر به تداوم حملات راکتی از غزه به اسرائیل و تلاش تروریست ها برای رخنه به اسرائیل از طریق تونل های حفر شده، کادر سیاسی کشور تصمیم گرفت عملیات زمینی ارتش در غزه، بصورت محدود، آغاز شود. در روز هفدهم ژوئیه 2014، در ساعت 22:00 شامگاه عملیات زمینی، با هدف ضربه زدن به زیر بنای تروریستی و بویژه انهدام تونل های حفر شده، آغاز شد. به گفته سرهنگ موتی آلموز، سخنگوی ارتش اسرائیل، حماساز طریق تونل هایی که حفر کرده و ارتش سرائیل در حال حاضر علیه آنها اقدام می کند، درصدد انجام عملهای تروریستی وسیع در مراکز جمعیتی اسرائیل بوده است، و از جمله آنها درصدد آدم ربایی اسرائیلی ها برای انتقال به غزه بوده اند (سخنگوی ارتش اسرائیل، نوزدهم ژوئیه2014).

4.    در ساعات سحرگاهی روز بیستم ژوئیه 2014، نیروهای ارتش اسرائیل، 34 دهانه تونل های تروریستی و پنج تونل کنده شده از غزه به اسرائیل را کشف کردند. دهها تروریست کشته شده و سیزده تروریست دیگر دستگیر شدند، که برای بازجویی به اسرائیل انتقال یافتند. ارتش اسرائیل برای اینکه به کسی لطمه ای وارد نشود، از طریق تلفن، پیامک و فایل های صوتی از مردم غزه در بخش هایی که ارتش قصد عملیات زمینی در آنها را داشت، خواست، از این محل ها دور شوند. سازمان های تروریستی از این تخلیه بهره برداری تبلیغاتی کرده و از خانه های آنها استفاده کردند (سخنگوی ارتش اسرائیل، هجدهم ژوئیه 2014).

تونل هایی که در نوار غزه کشف شدند (سخنگوی ارتش اسرائیل، 19 ژووئیه 2014)

5.    در ادامه به جزییات عملیات زمینی ارتش در غزه و در نزدیکی این باریکه پرداخته می شود (به نقل از گزارش سخنگوی ارتش اسرائیل، بیستم ژوئیه 2014):

الف- بیستم ژوئیه2014

1)        ارتش اسرائیل در شب بیستم ژوئیه دو تونل را منهدم کرد. این تونل ها برای ضربه زدن به اسرائیلی ها حفر شده بود. عملیات سختی نیز در برابر پنج تروریست مسلح صورت گرفت؛ تانک ها و خودروهای نظامی ارتش اسرائیل درگیر کمین شده و علیه آنها بمب منفجر شد. 

2)        پس از عملیات دشوار ارتش در محله «الشجاعیه» (در شرق غزه)، که در آن از تلفات بسیار از میان فلسطینی ها خبر رسید، اسرائیل با درخواستی که حماس از طریق صلیب سرخ ارائه کرده بود، مبنی بر «آتش بس بشر دوستانه» برای دو ساعت موافقت کرد، اما تداوم حملات راکتی از غزه، این آتش بس را نقض کرد. همچنین ارتش اسرائیل از برپایی یک بیمارستان صحرایی در گذرگاه «ارز» برای رسیدگی به مجروحین فلسطینی خبر داد. 

ب – نوزدهم ژوئیه2014

1)    در ساعات ظهر این روز، ارتش یک تلاش تروریستی برای قتل، یا آدم ربایی در نزدیکی جداره امنیتی در بخش مرکزی نوار غزه را کشف کرد. به نظر می رسد که این برنامه علیه یکی از آبادی های نزدیک طراحی شده بود. شماری از تروریست ها از طریق یک تونل در صدد رخنه به اسرائیل بودند که با آتش نیروهای اسرائیلی پاسخ گرفتند و تروریست ها به خاک غزه بازگشتند. 

تجهیزات به جای مانده از تروریست ها (سخنگوی ارتش اسرائیل، نوزدهم ژوئیه 2014)

2)    یک تروریست سوار بر موتور سیکلت درصدد برآمد خود را در نزدیکی قوای اسرائیلی منفجر کند. نیروهای اسرائیلی با آتشباری، او را کشتند.

3)    در ساعات بعدازظهر این روز، دو خرابکار، در بخش جنوبی باریکه غزه، با آتش راکت ضد تانک و نیز سلاح سبک به سوی نظامیان اسرائیلی حمله ور شدند. دو تروریست در این آتشباری کشته شدند.

4)    در ساعات شامگاهی این روز، نظامیان اسرائیلی یک تروریست را که از دهانه یک تونل خارج شده و به آتشباری دست زد، کشتند. نظامیان اسرائیل با آتشباری او را کشتند.

ج – هجدهم ژوئیه 2014

1)    یک عمل تروریستی درمرکز غزه در ساعات بعدازظهر این روز خنثی شد. یک تروریست با پنج نارنجک، با ادعای نیاز به درمان پزشکی به نیروهای نظامی اسرائیل نزدیک شد. هنگامی که اسرائیلیها به درخواست پزشکی او پاسخ مثبت دادند، این تروریست در صدد پرتاب نارنجک به سوی نظامیان اسرائیلی برآمد.

2)    نیروهای اسرائیلی در ساعات شامگاهی این روز، سیزده دهانه تروریستی را که برای انتقال جنگ- افزار و فعالیت های تروریستی حفر شده بود، کشف کردند. این عملیات با رد و بدل آتشباری میان نظامیان اسرائیل و خرابکاران همراه بود.

3)    در ساعات نزدیک به نیمه شب این روز، میان نظامیان اسرائیل و یک تروریست در «بیت لاهیا» آتشباری رد و بدل شد. چند سرباز اسرائیلی زخمی شدند؛ فرد تروریست کشته شد.

6.    حماس به انتشار بیانیه های دروغین که در آن دستآوردهای خود را بزرگ نمایی کند، ادامه می دهد و همزمان به کوچک نمایی عملیات نظامی اسرائیل می پردازد. در این چارچوب، شاخه نظامی حماس بیانیه هایی منتشر کرد که بر اساس آن، «تسلط اسرائیل بر تونل ها و کشف این تونل ها» دروغ نامیده شده است. حماس مدعی شد که تونل های کشف شده، گذرگاههای زیرزمینی، صرفا برای کارهای آموزشی شبه نظامیان بوده است (وبسایت «یگان های عزالدین القسام»، هجدهم ژوئیه 2014).

تلفات طرف اسرائیلی

7.    در دو روز نخست از عملیات زمینی «صخره استوار» پنج سرباز ارتش اسرائیل کشته شدند:

الف– زنده نام گروهبان ایتان باراک، 20 ساله، از شهر هرتصلیا، در جریان عملیات زمینی در شمال باریکه غزه کشته شد.

ب –زنده نام سرگرد عاموس گرینبرگ، 45 ساله، از «هُد هشارون»، او افسر دوره احتیاط ارتش بود، که در برخورد با تروریست های فلسطینی رخنه کرده به اسرائیل کشته شد.

ج –زنده نام گروهبان اور برسان، 20 ساله، از شهر «ناهاریا»، که در برخورد با تروریست های رخنه کرده به اسرائیل کشته شد.  

د –زنده نام بر راهاو، جنگجوی بخش مهندسی، 21 ساله از «رامات ییشای»، که شب میان نوزدهم به بیستم ژوئیه بر اثر راکت ضد تانک کشه شد. 

ه –زنده نام گروهبان بانیا روبل، جنگجوی پیاده نظام، 20 ساله، از شهر «خولون» که در شب میان نوزدهم به بیستم ژوئیه 2014 در برخورد با خرابکاران کشته شد.

8.    یازده سر باز زخمی شدند؛ دو نفر آنها مجروح شده اند؛ یکی از آنها فرمانده تیپ «گیوعاتی» است که به بیمارستان انتقال یافت.  

عملیات ارتش اسرائیل

تداوم حمله به هدف های تروریستی در غزه

9.    همزمان با عملیات تروریستی، جنگنده های ارتش اسرائیل نیز به حملات هوایی علیه هدف های تروریستی ادامه می دهند. از آغاز این عملیات، بیش از 2570 هدف تروریستی در سراسر غزه بمباران شده است (سخنگوی ارتش اسرائیل، هفدهم ژوئیه 2014).

11.     آژانس «اونرا» (سازمان ویژه کمک رسانی سازمان ملل متحد به فلسطینی ها) اعلام کرد که نیروهای آن حدود بیست فروند راکت پنهان شده در غزه را کشف کرده اند. «اونرا»، با قاطعیت عاملان این اقدام را تقبیح کرد و تاکید نمود کسانی که به این کار دست زده اند، قوانین بین المللی را نقض کرده اند. این بیانیه تاکید دارد که «این نخستین بار است که کسی در صدد برآمده از مؤسسات کمک رسانی سازمان ملل بعنوان نهادی برای فعالیت های تروریستی، سوء استفاده کند (وبسایت «اونرا»، هفدهم ژوئیه 2014). گفتنی است که حماس و سازمان های تروریستی دیگر بطور سیستماتیک و دائمی از مؤسسات آموزشی در غزه برای فعالیت های تروریستی استفاده می کنند^[1].

وضعیت ساکنان نوار غزه

12.     براساس گزارش هایی که تا کنون بدست ما رسیده است (اما هنوز نمی توان آن را نهایی دانست) کشته های غزه را می توان این گونه دسته بندی کرد:

13.     تلفات وارده در غزه: الف – 130 کشته بر اساس این طبقه بندی:   1)      63 فعال حماس 2)      48 فعال جهاد اسلامی فلسطین. 3)      19 فعال از سایر سازمان های تروریستی   ب– 138 کشته در عملیات تروریستی دخیل نبوده اند. ج – 134 کشته، که تعلق سازمانی و میزان دخالت آنها در ترور، هنوز در این مرحله مشخص نیست.

 

14.     خانواده های فلسطینی بسیاری محل هایی را که نبردها در آن در جریان است، ترک کرده اند. آژانس «اونرا» گزارش داد که پنجاه هزار نفر خانه خود را ترک کرده و در 44 مدرسه تحت سرپرستی سازمان ملل پناه گرفته اند. عوامل «اونرا» ابراز نگرانی کردند که شمار این افراد، هر چه که عملیات افزایش یابد، بیشتر شود و باقی مانده سوخت تمام شود (وبسایت «اونرا»، نوزدهم ژوئیه 2014). سخنگوی شرکت برق در باریکه غزه گفت هشتاد درصد سطح باریکه غزه از برق محروم شده است (تلویزیون فلسطینی، هجدهم ژوئیه 2014).

فلسطینی ها در مدرسه «اونرا» در شمال نوار غزه پس از آنکه خانه خود را ترک کرده اند («وفا»، 18 ژوئیه2014)

کمک به غیرنظامیان غزه

15.     سازمان اوقاف اردن هاشمی یک کاروان از کمک های بشر دوستانه را راهی غزه کرد. ناصر جوده، وزیر خارجه اردن، در مراسم بدرقه این کاروان به سوی غزه، گفت هدف پادشاه اردن از این اقدام، پاسخگویی به درخواست فلسطینی های غزه و نجات آنها از «یکی از سخت ترین و وحشی ترین دوران هایی است که بخاطر عملکرد اسرائیل، در آن گرفتار شده اند».

حملات راکتی به سوی اسرائیل

16.     در طول روزهای عملیات، تا کنون حدود 1,545 راکت به سوی اسرائیل اصابت کرده است. پس از آغاز عملیات زمینی ارتش اسرائیل نیز، حملات شدید راکتی و خمپاره ای به سوی اسرائیل ادامه یافته است. بخشی از حملات متوجه مراکز استقرار نیروهای ارتش در غزه و خاک اسرائیل بوده است. یک شهروند عرب بادیه نشین در حومه شهر «دیمونا» در این حملات راکتی کشته شد و به اموال مردم و عمومی خسارت وارد شد:

الف-هفدهم ژوئیه2014، یکصد و سی راکت شلیک شده در ساعات بعدازظهر این روز رهگیری شد. در بامداد این روز، بدلیل برقراری موقت «آتش بس بشر دوستانه» هیچ کسی زخمی نشد.  

ب –هجدهم ژوئیه2014، اصابت صد راکت تایید شد. اکثر راکتها در ساعات بعدازظهر شلیک شد و از جمله دو موج سنگین راکت به سوی تل آویو و اطراف آن (منطقه موسوم به «گوش دان») و منطقه «هشارون» و نیز به طرف شهر «اشدود» شلیک گردید.

ج –نوزدهم ژوئیه 2014، اصابت 130 راکت تایید گردید، که یکی از آنها به منطقه محل زندگی اعراب بادیه نشین در اطراف شهر «دیمونا» اصابت کرد و موجب کشته شدن عوده الوودج، 32 ساله، و زخمی شدن سطحی مادر او و خسارت شدید به امول آنها شد. در طول این روزها، صدای آژیر خطر که حمله قریب الوقوع راکتی را خبر می دهد، در شهرهای«کریات ملاخی»، «گدرا»، منطقه «شاپیر»، ساحل بندر اشکلون، مناطق «نگب» و اطراف شهر «اشدود» به صد درآمد.   

د –بیستم ژوئیه 2014، حملات راکتی به سوی اسرائیل، از جمله به طرف شهر «بئرشبع» و مراکز اسرائیل ادامه یافت.   

نمودار روزانه حملات راکتی غزه به اسرائیل در طول عملیات «صخره استوار»[2]

پذیرش مسئولیت حملات راکتی

17.     شاخه نظامی حماس همچنان مسئولیت اکثریت حملات راکتی و خمپاره ای به اسرائیل در شبانه روز اخیر، و از جمله راکت شلیک شده به شهر تل آویو را بر عهده گرفته است. همچنین شاخه های نظامی سازمان جهاد اسلامی فلسطین، «جبهه دموکراتیک فلسطین»، «کمیته های مقاومت مردمی»، و تشکل های جنبش فتح در غزه و نیز چند گروه تروریستی کوچک تر مسئولیت شلیک برخی از راکت ها، بویژه راکت  های پرتاب شده به سوی شهرهای اسرائیلی نشین نزدیک به غزه را بر عهده گرفته اند.

تحرکات در سایر عرصه ها

حملات راکتی از لبنان

18.     تداوم حملات راکتی از جنوب لبنان به سوی شمال اسرائیل، ارتش و مقامات امنیتی لبنان را (نسبت به واکنش احتمالی اسرائیل) نگران کرده است. رسانه های لبنانی  گزارش دادند نیروهای آن کشور، بر شمار قوای مستقر خود در مناطقی که راکت ها از آن شلیک شده است، و از جمله در اطراف اردوگاه «الرشیدیه» افزوده اند. ارتش لبنان پست های بازرسی برای جلوگیری از رسیدن راکت اندازان احتمالی به سوی اسرائیل برپا کرده و کسانی را که به اردوگاه «الرشیدیه» رفت و آمد می کنند، کنترل می کند. ستاد و ارتش لبنان نام دو نفر از فلسطینی های درگیر در حملات راکتی به اسرائیل را منتشر کرد (خبرگزاری لبنان، شانزدهم ژوئیه 2014).

19.     جهاد طه، عضو دفتر سیاسی حماس در لبنان، گفت، حماس حاکمیت ملی لبنان و تعهدات بین المللی این کشور، و بویژه الزام لبنان به اجرای قطعنامه 1701 شورای امنیت را محترم می شمارد (این قطعنامه ای است که در پایان جنگ 33 روزه اسرائیل و حزب الله لبنان در تابستان سال 2006 صادر شد). طه همچنین گفت، بخش جنوبی لبنان نیز زیر کنترل دولت لبنان است و گروههای فلسطینی بر این منطقه سلطه ای ندارند. در خصوص دستگیر شدن یک فرد مظنون به حمله راکتی از لبنان به اسرائیل، جواد طه گفت: «اقدام این فرد، جنبه شخصی دارد و بیانگر تصمیم و اراده سازمان حماس (برای حمله از لبنان به اسرائیل) نبوده است: (روزنامهه «السفیر»، هفدهم ژوئیه 2014).

وضعیت گذرگاهها

گذرگاه الرفح

20.     انتقاد شدید حماس از مصر بخاطر بستن گذرگاه الرفح ادامه دارد. وزارت کشور دولت فلسطینی در غزه از حکومت مصر خواست «نظر به تجاوزات اسرائیل» گذرگاه را به روی تردد مردم بگشاید و از آن «به عنوان اهرم فشار بر ملت فلسطینی استفاده نکند». ایاد البزم، سخنگوی وزار کشور فلسطینی در غزه، در یک نشست خبری، گفت، گشایش نسبی گذرگاه پاسخگوی حتی بخشی کوچک از نیاز بشر دوستانه فلسطینی ها نیست. وی گفت آنهایی که توانستند از گذرگاه عبور کنند، عمدتا مصری یا خارجیان هستند (نه فلسطینی های غزه). البزم همچنین مدعی شد که مصر مانع از انتقال سه محموله کمک های بشر دوستانه برای فلسطینی های غزه شده است («معان»، نوزدهم ژوئیه    2014).

کارزار تبلیغاتی حماس

21.     با آغاز عملیات زمینی ارتش اسرائیل، سخنگویان حماس، از آنچه که توان عملیاتی نیروهای خود در برابر ارتش اسرائیل نامیدند، دم زدند و در وبسایت های خود، به ظاهر فیلم ها و بیانیه هایی را برای تصدیق این ادعا منتشر کردند تا از دید خود، نشان دهند شاخه های نظامی این تشکل های فلسطینی عملکرد موفقی داتشته اند.

الف – ابوعبیده، سخنگوی شاخه نظامی حماس، در کلیپی خطاب به فلسطینی ها و ساکنان غزه گفت: «نباید از ماشین جنگی صهیونیستی نگران بود». وی گفت: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و موشه یعلون، وزیر دفاع اسرائیل ارتش خود را در حالی از غزه بیرون خواهند برد که «دمش را جمع کند و تحقیر شده برود». حماس مدعی است خود را برای «نبرد دراز مدت» آماده کرده، و به گفته او «دشمن تنها شمه ای از آن را دیده است» (شبکه «الاقصی»، هجدهم ژوئیه 2014).

ب –حسام بدران، سخنگوی حماس در خارج از سرزمین های فلسطینی، گفت: «مقاومت آماده جنگ زمینی است، و ابعاد غافلگیر کردن و کیفیت عملکرد توان حماس، بر صورت دشمن سبلی خواهد خورد». به گفته او، «نبرد زمینی اسرائیل این معادله (میان اسرائیل و حماس) را تغییر نخواهد داد بلکه از نظر حماس، فرصت خوبی است که ضربات سختی به حماس وارد شود (صفحه فیسبوک «حسام بدران»، هفدهم ژوئیه 2014).

ج –فوزی برهوم، سخنگوی حماس، گفت اسرائیل دست به «گامی خطرناک» زده است و از عملیات «سرب گداخته» (در زمستان 2009) درس عبرت نیآموخته است. برهوم گفت: اسرائیل با آغاز عملیات در غزه «مرتکب حماقت» شده و «حماس بهای جنگی را تعیین خواهد کرد» (که اسرائیل را به پرداخت آن مجبور کند) («الجزیره»، هفدهم ژوئیه 2014).

د-سامی ابوزهری، سخنگوی حماس، گفت: ـ«تهدید جنگی، حماس و ملت فلسطینی را هراسان نمی کند…اسرائیل با آتش بازی می کند». وی تهدید کرد که اسرائیل «بهای جنایات خود را در طول عملیات زمینی اش، خواهد پرداخت» (شبکه «الاقصی»، هفدهم ژوئیه 2014).

تهدید علیه نیروهای ارتش اسرائیل در فیلم های منتشره از سوی، «یگان های عزالدین القسام» (وبسایت شاخه نظام حماس، 17 و 20 ژوئیه 2014)

یهودا و شومرون (کرانه باختری)

22.     تظاهرات و راهپیمایی و تحرکات دیگر در نقاطی محدود از کرانه باختری، در مقام همبستگی با باریکه غزه ادامه دارد، که در همین حال، با آرامش همراه است که به درگیری شدید با نظامیان اسرائیلی منجر نشده است. این تظاهرات از آغاز عملیات پیاده نظام اسرائیل شدت گرفته است («الرساله.نت»، هجدهم ژوئیه 2014). درتظاهراتی که حماس در شهر رام الله برگزار کرد، شرکت کنندگان از محمود عباس خواستند او و جنبش فتح نیز به «مقاومت» بپیوندند، و خواهان حملات راکتی بیشتر به تل آویو و «انهدام» آن شدند («فلسطین آنلاین»، هجدهم ژوئیه 2014).

23.     روز جمعه هجدهم ژوئیه، پس از پایان نماز جمعه، جوانان سنگ پران فلسطینی که برخی از آنها صورت خود را با «چفیه» پوشانده بودند، به سنگ پرانی دست زده و به سوی نیروهای پلیس اسرائیل بمب صوتی دست ساز انداختند. پس از تشدید سنگ پرانی ها، نیروهای اسرائیلی ناچار به ورود به محوطه مسجد الاقصی شدند تا مهاجمان را عقب برانند. دوازده نفر به خاطر دخالت در این درگیری ها بازداشت شدند.

Related Articles